Budynek powstał w 1900 roku i początkowo pełnił funkcję magazynu na przędzę. W okresie funkcjonowania Hasagu był tam magazyn na skrzynie z amunicją, która była gotowa do transportu. Przed wybudowaniem baraków w części obozowej, więźniowe spali w jego halach. Budynek zapisał się również w historii obozu podczas lipcowych selekcji które miała miejsce 19-28 lipca 1943 roku. Podczas selekcji z 19/20 lipca, osoby które nie nadawały się do pracy ( około 400 więźniów ) zostały wprowadzone do jednej z hal tego budynku skąd później zostały przeniesione do piwnic na terenie kolonii. Podczas selekcji, która miała miejsce 28 lipca1 budynek transportu stał się miejscem brutalnych scen. Około 750 osób zostało wybranych na śmierć. Pierwsze 40 osób rozebrano, zakuto w łańcuchy i ogłuszono drewnianym młotkiem. Następnie wyrzucono ich z drugiego piętra budynku transportu na ciężarówki, które najpewniej pojechały w stronę cmentarza żydowskiego. Podczas selekcji swój czynny udział miał kierownik działu rekalibrierung inż. Frantzke, który pomagał w ogłuszaniu więźniów.

Budynek transportu na niemieckim zdjęciu lotniczym z października 1944 roku. Żródło: National Archives and Records Administration.

Dokument z oskarżenia inż. Frantzke z 19 kwietnia 1945 roku. W dokumencie dokładnie opisano selekcję z 28 lipca 1943 roku. Źródło: Arolsen Archives, sygnatura 1100012306.

Drużyna Obrony Przeciwgazowej zakładów Peltzery, 6 czerwca 1934r. W tle widoczny budynek transportu. Fotografia pochodzi ze zbiorów autorów.

Budynek transportu widok od strony północnej, stan na luty 2024r.

Jedna z hal na trzecim piętrze, stan na luty 2024r.

W tych spali więźniowe przed wybudowaniem części obozowej z barakami.

Opracował: K.Langier.

Zdjęcia: M .Bocian.

  1. Ciężko powiedzieć ile było selekcji pod koniec lipca 1943 roku. Więźniowe wspominają tylko tą z 19/20 lipca. Materiały odnalezione w Arolsen Archives w kórych jest wspomniana selekcja z 28 lipca mogą wprowadzać w błąd. Być może chodzi o selekcję z 19/20 lipca ↩︎